HAMİLELİK DÖNEMİNDE AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI
Hamilelik döneminde diş tedavisi süresi 3 dönemde incelenir. Bunlar 0-3 aylık dönem, 3-6 aylık dönem ve 6-9 aylık dönem şeklindedir.
0-3 aylık dönem hamileliğin en hassas olduğu dönemdir. Bu dönemde hamile hastalar ağrıya neden olan ve müdahale edilmediğinde anneye veya bebeğe zarar verebilecek durumlarda diş hekimine başvurması önerilir.
3-6 aylık dönem hamilelik sürecinde dental müdahalelerin yapılması için en uygun dönemdir. Hamilelik sonuna kadar ertelenmesi mümkün olmayan (diş çekimi, kanal tedavisi vb.) işlemlerin bu dönemde yapılması uygundur.
6-9 aylık dönemde ise doğum oldukça yaklaştığı için sadece acil tedavilerin yapılması uygundur.
Hamilelik döneminde zorunlu olmadıkça röntgen çekilmemesi gerekir. Eğer röntgen çekimi zorunluysa anne adayına kurşun önlük giydirilerek koruyucu önlem alınmalıdır.
HAMİLELİĞİN AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞINA ETKİLERİ
Hamilelikle birlikte tükürükteki asit miktarı artmakta ve dişler çürümeye yatkın hale gelmektedir. Hormonsal değişime bağlı olarak tükürük kıvamı koyulaşır. Bu da dişlerin fizyolojik temizlenmesini güçleştirir. Hamileliğin ilk aylarında görülen kusma sonrasında annenin ağız hijyenine dikkat etmemesi de çürük riskini arttırmaktadır. İstifra ettikten sonrasında diş yüzeyi ile temas eden mide asidi dişlerin çürümeye karşı olan direncini kaybetmesini sağlar. İstifra ettikten hemen sonra dişleri fırçalamak aşınmaları arttırır. İstifra ettikten sonra ağzı çalkalamak daha uygundur. 1 saat sonrasında dişler fırçalanabilir.
Dişetlerinde sorun olan anne adayları ağız bakımına dikkat etmezse, hormonsal değişikliğe bağlı olarak dişeti sorunları artar. Dişetleri kanayan anne adayları dişlerini fırçalamaktan kaçınabilir. Bu durum dişler üzerinde daha fazla bakteri birikmesine ve dişetlerinde şişliğe, kızarıklığa ve daha çok kanamaya neden olur. Buna “Hamilelik Gingivitisi” denir. Hamilelik gingivitisinde dişeti kızarık, kanamalı, şiş ve hassastır. Genellikle hamileliğin 2. Ayında başlayıp, 8. Ayında en üst seviyeye çıkar.
Ağız hijyeni iyi olmayan ve dişetlerinde iltihap olan hamilelerin dişetlerinde “Hamilelik Tümörü” gelişme riski vardır. Bunlar iltihaba bağlı gelişen dişeti büyümeleridir. Genellikle doğum sonrası kendiliğinden geçmektedir. Ancak çiğneme, fırçalama güçlüğü ve aşırı ağrı gibi sorunlara neden oluyorsa diş hekimi kontrolü önerilmektedir.
Diş ve dişeti hastalıkları erken doğum ve düşük ağırlıklı bebek doğumu ihtimalini 7 kat arttırır. Bu nedenle hamileler ağız bakımına ve beslenmesine daha fazla önem göstermelidir.
HER HAMİLELİK ANNEDE BİR DİŞ KAYBINA SEBEP OLUR MU?
Genellikle hamilelik sırasında diş çürüklerinin arttığı düşünülmektedir. Bebeğin büyüme ve gelişme için gerekli olan kalsiyum ihtiyacının annenin dişlerinden elde ettiği ve her hamilelikte diş kaybının olduğu inancının bilimsel bir dayanağı yoktur.
D vitamini, kalsiyum C ve B12 vitamininden zengin gıdalar alınmalıdır. Hamilelik döneminde yeterli kalsiyum bebeğin gelişimi için gerekli olan miktar annenin kemiklerinden karşılanır. Dişlerden kalsiyum çözünmesi olmaz.
